Władysław Rybakowski (1885- 1952) kolejarz, jeden z przywódców powstania wlkp. w Krotoszynie. Ur. 22 maja 1885 r. w Krotoszynie, w rodzinie cieśli Wawrzyńca R. i Marianny z Borowińskich. Po ukończeniu szkoły powszechnej uczył się zawodu kowala. Od marca 1908 roku był naczelnikiem krotoszyńskiego gniazda „Sokoła". W czasie I wojny światowej powołany do armii pruskiej, służył w artylerii, osiągnął stopień sierżanta. W dn. 24 grudnia 1918 r. wrócił do Krotoszyna. Przez dr. W. Bolewskiego zaangażowa¬ny w działalność konspiracyjną, wieczorem 1 stycznia 1919 r. kierował brawurową akcją zdobycia koszar niemieckich w Krotoszynie. W wyniku te¬go działania zdobyto 17 karabinów maszynowych, ok. 1800 karabinów ręcznych, 300 tys. naboi i kilka tysięcy granatów ręcznych - broń, która okazała się przydatna w czasie akcji zajęcia i utrzymania Krotoszyna, a także odcinka gra-nicznego pomiędzy Zdunami i Cieszkowem. Po utworzeniu w lutym 1919 r. Żandarmerii Konnej na powiat Krotoszyn (funkcjonującej w strukturach Żandarmerii Krajowej Sił Zbrojnych w b. Zaborze Pruskim), R., w stopniu wachmistrza, został zastępcą dowódcy oddziału. W okresie międzywojennym i podczas okupacji hitlerowskiej praco¬wał w zawodzie kolejarza i służył w straży pożarnej, przechowywał też tablice upamiętniające powstanie wlkp. w Krotoszynie. Honorowy członek krotoszyńskiego „Sokoła". Zmarł 24 listopada 1952 r. w Poznaniu, spoczywa na cmentarzu w Krotoszynie. Był członkiem Związku Powstańców Wielkopolskich, autorem wspomnień ze swego udziału w powstaniu. Odznaczony m. in.: Odznaką „Powstańcowi Broni Wdzięczna Wielkopolska", Mieczami Hallerowskimi, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Medalami: brązowym, srebrnym i złotym Za Zasługi dla Pożarnictwa. Był autorem rękopiśmiennych wspomnień z powstania, przepisanych przez wnuczkę, Olgę Rybakowską, w 1963 r., w posiadaniu rodziny. Autor kilku sztuk scenicznych, które potem na scenie Bazaru krotoszyńskiego wystawiał i reżyserował oraz piosenek śpiewanych przez powstańców. Dwukrotnie żonaty: z Agnieszką z Jankiewiczów (zm. 1926) - dzieci: Kazimierz (1920-1991), Czesława (Serek-Mizera, 1914-1988) i z Zuzanną Zofią z Szymkowiaków (1901-1972) - dzieci: Barbara (Płócienniczak, 1928-1989), Józef (1935- 1991), Roman (1940-2000).

Bibliografia

Wspomnienia powstańca wielkopolskiego Władysława Rybakowskiego. Krotoszyn 1963 (rękopis); Krotoszyn i okolice: opracowania i materiały źródłowe, pod red. J. Zdunka, Krotoszyn 2007; J. Sadkowski (W. Bolewski), Krotoszyn w powstaniu 1918/1919 roku, Ostrów 1936; Z. Wieliczka, Od Prosny po Rawicz. Wspomnienia z powstania wielkopolskiego 1918-1919. Poznań 1931; T. G. Śnieciński, Zarys historii krotoszyńskiego węzła kolejowego, (w:) Krotoszyn i Okolice, t. 3, 2008; H. Zięba, Monografia Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowej w Poznaniu. Poznań 1993; P. W. Płócienniczak, Powstanie. Kto wyzwolił Krotoszyn? „Rzecz Krotoszyńska", 4I2010r.; tegoż: Powstaniec Rybakowski! Wystąp! „Rzecz Kroto¬szyńska", wrzesień 2010; tegoż: Szkic do portretu dzielnego powstańca. „Rzecz Krotoszyńska", maj 2011; Kro¬toszyn, Tom II: Historia (red. D. Kosiń¬ski, R. Marciniak), Krotoszyn-Poznań 1996; dokumentacja rodzinna, informa¬cje wnuków: Pawła W. Płócienniczaka, Marcina Rybakowskiego oraz Janusza Rybakowskiego.

( z książki "Powstańcy Wiekolpolscy - Biogramy Uczestników" - Poznań 2011 )