Za uchwaleniem tarczy 4.0 zagłosowało w czwartek 228 posłów, przeciw było 189, a 38 wstrzymało się od głosu. Ustawa, której celem jest wsparcie firm podczas epidemii COVID-19, trafi teraz do Senatu.

– Nasze propozycje wypracowaliśmy w dialogu z przedstawicielami pracowników, przedsiębiorców i samorządów. Ustawa może ocalić wiele miejsc pracy – mówi minister rozwoju Jadwiga Emilewicz (46 l.). Do zmian niekorzystnych dla pracowników należy możliwość obniżana przez pracodawcę wymiaru czasu oraz obejmowanie zatrudnionych przestojem ekonomicznym, co będzie wiązało się z obniżeniem pensji o 50 proc. Warunek: musi się pogorszyć kondycja finansowa formy.

Nowe przepisy, chociaż korzystne dla firm, nie mają wielu zwolenników. Poseł PiS Marek Ast (62 l.) przyznaje, że nie podoba mu się obniżanie wynagrodzeń, chociaż je rozumie. – Jeśli jest wybór: obniżyć pensje albo zwolnić pracownika, to trzeba wybrać mniejsze zło – mówi poseł.

Dzięki tarczy 4.0 przedsiębiorcy podczas pandemii koronawirusa będą ponadto mogli delegować pracowników do pracy zdalnej, nie będą musieli spłacać kredytów (przez 3 miesiące) i zdobędą łatwiejszy dostęp do przetargów.

NIŻSZE PENSJE I MNIEJ PRACY
Pracodawca będzie mógł zmniejszyć wymiar pracy oraz objąć pracownika przestojem ekonomicznym (do 12 miesięcy), pod warunkiem że firma ucierpiała z powodu pandemii COVID-19. Osoba objęta przestojem będzie miała obniżoną pensję, ale nie więcej niż połowę. Po zmniejszeniu wynagrodzenia nie może jednak zarabiać mniej niż wynosi najniższa pensja w Polsce (2 600 zł brutto). Wymiar czasu pracy można będzie obniżyć maksymalnie o 20 proc., nie więcej niż do połowy etatu (a wynagrodzenie nie może być niższe od minimalnego). Zmniejszenie wymiaru pracy i wprowadzanie przestoju muszą być uzgodnione ze związkowcami.

PRZYMUSOWY URLOP
Tarcza 4.0 daje możliwość tymczasowego zawieszenia obowiązku odbierania zaległych urlopów do 30 września 2020 r. Przepis ten ma zapobiegać kumulacji urlopów w kryzysowym okresie, a tym samym zwalniać pracodawców z obowiązku wypłaty odszkodowań za niewykorzystane urlopy. Po wejściu ustawy w życie pracodawcy będą mogli kierować zatrudnionych na zaległe urlopy bez ich zgody.

MNIEJSZE ODPRAWY
Zwalniani z pracy nie dostaną wysokich odpraw. Nowe przepisy ograniczają do odprawy do 10-krotności minimalnego wynagrodzenia za prace (łącznie – 26 tys. zł brutto). Dotyczy to także odszkodowań za zerwanie umowy o pracę, umowy agencyjnej, umowy-zlecenia czy innej umowy o świadczenie usług. Ograniczenie odpraw może nastąpić tylko w firmach, które udokumentują spadek obrotów lub znaczny wzrost kosztów wynagrodzeń.

ZAWIESZENIE USTALEŃ Z ZAŁOGĄ
W czasie pandemii koronawirusa oraz przy spadku obrotów (lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzenia) przedsiębiorstwa nie będą musiały stosować postanowień układów zbiorowych pracy lub regulaminów wynagradzania. Zmniejszone będą też odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych oraz inne świadczenia na cele społeczne, których wysokość wywalczyły wcześniej związki zawodowe działające w zakładzie.

PRACA ZDALNA
Tarcza 4.0 reguluje kwestie pracy zdalnej. Pracodawca będzie miał możliwość nakazania takiej pracy. Będzie musiał jednak sprawdzić, czy mamy warunki techniczne oraz lokalowe, a także o to, czy będziemy potrafili pracować zdalnie. Przedsiębiorca powinien zapewnić pracownikowi sprzęt do pracy zdalnej, zaś pracownik musi informować przełożonego, ilu czasu poświęca na pracę w domu.