Na zmianach skorzystają kobiety, które przed 1999 rokiem opiekowały się dziećmi, przebywając na urlopie wychowawczym. Dopiero od 1999 r. czas opieki nad dzieckiem w ramach urlopu wychowawczego zaliczany jest do okresów składkowych i są za te lata odprowadzone składki emerytalno-rentowe z budżetu państwa. Natomiast wcześniej okresy urlopu wychowawczego były traktowany jako okresy nieskładkowe. Różnica jest istotna, ponieważ okresy składkowe są wliczane do kapitału początkowego według wskaźnika 1,3 podstawy wymiaru emerytury, natomiast nieskładkowe – 0,7. To przekłada się na wysokość kapitału początkowego, a od niego w dużej mierze zależy wysokość emerytury. Dlatego matki, które maja emeryturę wyliczona z uwzględnieniem kapitału początkowego, które opiekowały się dzieckiem przed reformą emerytalną z 1999 r., powinny złożyć wniosek o jego przeliczenie, a otrzymają wyższy wskaźnik za lata sprawowania tej opieki. Przeliczenie będzie dotyczyć kapitału początkowego za okres urlopu wychowawczego, jak również okres niewykonywania pracy w związku z opieką nad dzieckiem w wieku do 4 lat – do 3 lat na każde dziecko oraz łącznie do 6 lat. Gdy na dziecko przysługiwał zasiłek pielęgnacyjny, dodatkowo okres składkowy może być zwiększony o 3 lata.

TABLICE TRWANIA ŻYCIA – MASZ WYBÓR
Na nowelizacji ustawy zyskują również osoby, które pomimo osiągnięcia wieku emerytalnego zachęca dłużej pracować. Emerytura według nowych zasad wyliczania jest w ten sposób, że zwaloryzowany kapitał początkowy plus zwaloryzowane składki emerytalne zgromadzone na koncie w ZUS 9w przypadku członków OFE – na subkoncie) dzielone są przez tzw. dalsze średnie dalsze trwanie życia ustalane jest na podstawie tablic ogłaszanych co roku przez prezesa GUS, a zależy od wieku, w którym przechodzi się na emeryturę. Teoretycznie osoba, która pracuje dłużej, zgromadzi więcej składek na swoim koncie, a tym samym powinna otrzymywać wyższe świadczenie. Ale w praktyce może być różnie, ponieważ statystyczny Polak żyje coraz dłużej. Czyli – stopniowo wydłuża się tzw. średnie dalsze trwanie życia i trudno przewidzieć, przez jaką liczbę lat będzie dzielony zgromadzony przez nas kapitał emerytalny.

PRZYKŁAD: Jeśli według tablic w danym roku kobieta żyje przeciętnie np. 80 lat, a na emeryturę przechodzi w wieku 60 lat, teoretycznie ma przed sobą jeszcze 20 lat życia. Jeśli zrezygnuje z pracy 5 lat później, teoretycznie będzie miała 15 lat do przeżycia. Jednak – ponieważ wydłuża się tzw. dalsze trwanie życia, to za 5 lat zamiast 15 lat będzie miała przed sobą nie 15, a np. jeszcze 20 lat życia.

W rezultacie mogło się okazać, że osoba, która po ukończeniu wieku emerytalnego dalej pracowała, będzie miała niższe świadczenie niż ta, która zrezygnowała z dalszego zatrudniania w chwili osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego.
Do tej pory ZUS, wyliczając emerytury, stosował bowiem tablice z dnia złożenia wniosku o emeryturę. Teraz to się zmieniło i ZUS może uwzględnić średnie dalsze trwanie życia i tablicy obowiązującej w dniu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Dzięki temu osoby pracujące dłużej po ukończeniu wieku emerytalnego nie muszą się obawiać, że ich świadczenie będzie niższe. Z nowych zasad mogą skorzystać zarówno osoby składające dopiero wniosek o przyznanie świadczenia, jak i ci, którym ZUS już przyznał i obliczył nową emeryturę.

ŁATA STUDIÓW – MOŻE DOLICZYĆ WIĘCEJ
Dzięki nowelizacji ustawy osoby, które studiowały, będą mogły przy obliczaniu kapitału początkowego doliczyć cały okres nauki w szkole wyższej. Do tej pory, obowiązywało ograniczenie – lata studiów, liczone jako okresy nieskładkowe, nie mogły przekroczyć 1/3 okresów składkowych. Było to rozwiązanie niekorzystne dla osób, które miały krótki staż w pracy i nie mogły w całości lat nauki doliczyć. Teraz czas studiów nieskładkowy i nadal obowiązuje ograniczenie do 1/3 okresu składkowych, ale jest to liczone w porównaniu do całego okresu zatrudnienia (do wszystkich okresów składkowych), a nie tylko w porównaniu do końca 1999 r. Dlatego doliczenia lat studiów będzie można dokonać dopiero przy składaniu wniosku o przyznanie emerytury, a nie przy wyliczaniu kapitału początkowego.

DLA DOBRZE ZARABIAJĄCYCH
Osoby, które przed 1 stycznia 1999 r. dobrze zarabiały i płaciły wysokie składki emerytalne przekraczające 250 proc. przeciętnego wynagrodzenia, a dalej pracują, mogą złożyć wniosek o przeliczanie emerytury według nowej kwoty bazowej (zwykle wyższej) obowiązującej w dniu złożenia wniosku. Dzięki temu ich emerytura wzrośnie.