80. rocznica zbrodni katyńskiej
Na początku kwietnia co roku w naszym kraju upamiętnia się tysiące pomordowanych Polaków w 1940 roku przez oddziały NKWD w okolicach Katynia. Był to niezwykle bolesny okres w naszej historii, o którym nie można zapomnieć.
Masz zdjęia lub film do tego artykułu? Wyślij je do nas!
Do zbrodni w Katyniu doszło wiosną 1940 roku. Dokonała tego policja polityczna NKWD ówczesnego Związku Radzieckiego poprzez egzekucję strzałem w tył głowy. Decyzję o eksterminacji „wrogów władzy sowieckiej” podjęto 5 marca, natomiast pierwszy transport jeńców w celu ich likwidacji wyruszył 3 kwietnia z obozu w Kozielsku do Katynia.
Miejscami kaźni Polaków były miejscowości: Katyń – od 3 kwietnia do 12 maja rozstrzelano tam ok. 4 400 jeńców z obozu w Kozielsku, Charków – od 5 kwietnia do 12 marca zamordowano tam ok. 3 800 jeńców z obozu w Starobielsku, Kalinin (Twer) – od 4 kwietnia do 16 maja przeprowadzono tam egzekucję na ok. 6 300 więźniów obozu w Ostaszkowie (głównie policjantach i funkcjonariuszach KOP), Kijów, Charków oraz Chersoń – wymordowano tam 3 435 jeńców z tzw. listy ukraińskiej, więzionych we Lwowie, Łucku, Równem, Tarnopolu, Stanisławie i Drohobyczu. Ciała ukryto w różnych miejscach, w tym w Bykowni. W Mińsku przeprowadzono eksterminację 3 870 więźniów z tzw. listy białoruskiej, których przetrzymano w Białymsoku, Brześciu, Pińsku, Baranowiczach i Wilejkach. Zwłoki pomordowanych ukryto prawdopodobnie w Kuropatach. Z obozów w Kozielsku, Starobielsku i Osraszkowie ocalało łącznie 395 polskich oficerów, których wywieziono do obozu w Junchnowie, a potem do obozu NKWD w Grazowcu.
Ofiarami zbrodni katyńskiej byli również krotoszynianie, między innymi żołnierze batalionu zapasowego 56 Pułku Piechoty Wielkopolskiej, który utworzono z nadwyżek mobilizacyjnych i w sile około 1 500 żołnierzy wysłano do Ośrodka Zapasowego 25 Dywizji Piechoty w Kielcach. Lista ofiar sowieckich oprawców (niepełna), które związane były z Ziemią Krotoszyńską, została wyryta na Krzyżu Katyńskim, znajdującym się w kwaterze wojskowej na krotoszyńskim cmentarzu parafialnym. Sporządzili ją Helena Kasperska (†69 l.) oraz Antoni Korsak (71 l.), we współpracy z Lidią Ławniczak i rodzinami pomordowanych.
Przez wiele lat władze Związku Radzieckiego nie przyznawały się do tej zbrodni. Dopiero w 1990 roku zostały otwarte radzieckie archiwa i wtedy oficjalnie potwierdzono wydanie rozkazu zamordowania polskich oficerów przez Biuro Polityczne Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego, na czele którego stał Józef Stalin (†75 l.).