Droga do miasta wije się wśród sielskich krajobrazów Gór Judzkich. Gdzieś w dali pustynia. Kiedy słońce stoi w zenicie, a rozgrzane powietrze tworzy fatamorgany, zdaje się, że gdzieś w dali pojawiają się wędrowcy w zwiewnych szatach – biblijni bohaterowie, pasterze zmierzający do żłobka.

A może to mieszkańcy współczesnych wiosek? Czy tymi ścieżkami wędrowali niegdyś Maria i Józef? Podróż samochodem trwa krótko. Betlejem leży zaledwie 10 kilometrów od Jerozolimy.

Betlejem, święte miasto trzech religii. Muzułmanie i Żydzi pielgrzymują tu do grobu Racheli – żony Jakuba, położonego na obrzeżach miasta. Chrześcijanie, do znajdującej się w centrum Bazyliki Narodzenia. Naznaczone wojnami Betlejem dla wszystkich jest symbolem miłości, dawania życia, macierzyństwa.

Przy grobie Racheli kobiety po arabsku i hebrajsku modlą się o przyjście na świat i zdrowie swoich dzieci. W kościele Groty Mlecznej, położonym zaledwie kilka minut spacerkiem od Bazyliki Narodzenia, chrześcijanki proszą o to, by mogły wykarmić swoje dzieci. Według legendy skała, na której wznosi się świątynia, mlecznobiały kolor zawdzięcza kropli mleka Maryi, która skapnęła podczas karmienie Jezusa. Wokół kościoła kupcy handlują drobinami skały. To talizman na dobry pokarm dla wszystkich mam.

CUDA OGŁASZAJĄ
Im bliżej Bazyliki Narodzenia, tym częściej na straganach pojawiają się szopki i dewocjonalia. Betlejem to miasto kupców otwierających przed pielgrzymami sezam bogactw wszystkich kultur i narodów. Na straganach szopki sąsiadują z menorami i dłońmi Fatimy, obok pluszowe wielbłądy i pustynne minerały. Jest biżuteria, misternie zdobione szkatułki, a nad wszystkim unosi się zapach przypraw i rozbrzmiewa gwar codziennego życia miasta. Celem pielgrzymów jest Bazylika Narodzenia. Jeśli zamknąć oczy, tak musiało być w Wieży Babel. Słychać tu wszystkie języki świata. Niskie, bardzo niskie drzwi, skłaniają do pochylenia głowy w pokornym ukłonie. Nie o to wszak chodziło budowniczym. Te drzwi miały nie tyle wpuszczać pielgrzymów przy drzwiach zatrzymuje zdumienie na widok… ikonostasu i wystroju prawosławnej świątyni.

Bazylika to święte miejsce przedstawicieli trzech chrześcijańskich wyznań: katolików, prawosławnych i Ormian. I wszyscy oni sprawują pieczę nad świątynią. „Strefę wpływów” każdego z nich określa obowiązuje na terenie bazyliki status quo. Wyznacza ono nawet liczbę lamp oliwnych w Grocie Narodzenia należących do każdego z wyznań. Do katolików np. należy 19 lamp z 53 wiszących u sklepienia groty. Zdumiewa także, ze jedna z najdłużej działających na świecie świątyń ma bardzo współczesny wystrój. Stare mozaiki znajdują się poniżej poziomu podłogi. To one zatrzymały Persów, którzy niemal półtora tysiąca lat temu najechali na Betlejem. Jedni mówią, że wizerunek trzech króli przypominał im własnych władców, inni, że chodziło o magiczne symbole. Świątynia przetrwała nie tylko Persów, ale też najazdy Żydów, Muzułmanów, wszystkie wojny i pożary. To co najważniejsze, jest bowiem pod ziemią. Grota Narodzenia ze srebrną gwiazdą w miejscu, gdzie Chrystus przyszedł na świat.

W ŻŁOBIE LEŻY
Kradzież gwiazdy wywołała jedną z najkrwawszych wojen XIX wieku – wojnę krymską. Poszło w niej między innymi o prawo poszczególnych wyznań do opieki nad miejscem świętym. Opieka nad Grotą Narodzenia i Kaplicą Żłobka przypadła katolikom. Sam żłobek zaś… od wieków znajduję się w Rzymie, w Bazylice Matki Boskiej Większej. Miejsce, gdzie królowie i pasterze oddawali część Dzieciątku, wyznacza dziś ołtarz. Srebrna gwiazda wróciła na swoje miejsce w Betlejem. Właśnie do zwiastującej dobrą nowinę gwiazdy ciągnie się gigantyczna kolejka. W ciasnym pomieszczeniu posuwa się wolno. Każdy w skupieniu choć na chwilę chce przyklęknąć, by wyszeptać słowa modlitwy. To magiczne miejsce. Między ramionami srebrnej gwiazdy w Noc Bożego Narodzenia łaciński patriarcha Betlejem umieszcza figurkę Dzieciątka Jezus, która pozostaje tam aż do dnia Trzech Króli. Z 6 na 7 stycznia Boże Narodzenie obchodzą bowiem grekokatolicy, a 19 stycznia Ormianie.

Cud narodzin w Betlejem zdarza się trzy razy w roku. W uroczystościach uczestniczą głowy państw i oficjele. Gościem przy wigilijnym stole jest prezydent autonomii palestyńskiej. Pasterka celebrowana jest dla ponad dwóch tysięcy wiernych w pobliskim kościele świętej Katarzyny, którym opiekują się franciszkanie. Ale uczestniczą w niej wszyscy. I ci zgromadzeni na placu przed kościołem, i miliony wiernych w najdalszych zakątkach globu. Pasterka w Betlejem transmitowana jest przez stacje telewizyjne na cały świat, by każdy mógł uczestniczyć w cudzie Narodzin. Właśnie tu, w tym magicznym miejscu.

INFORMACJA DLA TURYSTÓW
Dojazd: Betlejem znajduje się w programie zorganizowanych wycieczek do Ziemi Świętej. Koszt ośmiodniowej wyprawy to ok. 2,5 tys. zł. Miasto można także odwiedzić podczas pobytu w egipskich lub izraelskich kurortach. Koszt jednodniowej, autokarowej wycieczki to ok. 100 dol.
Pamiątki: Dewocjonalia – szczególnie szopki z drzewa oliwnego kosztują od 10 dol., metalowe pudełka na biżuterię zdobione półszlachetnymi kamieniami – od 15 dol. Pluszowe wielbłądy – od 3 dol.
Jedzenie: W Betlejem jest wiele restauracji, barów i straganów ze specjałami kuchni arabskiej i europejskiej. Dobry obiad można zjeść za 15 dol.