Znamiona barwnikowe, czyli pieprzyki, to skupiska melanocytów – komórek barwnikowych. Większość z nich mamy od urodzenia, inne pojawiają się w ciągu naszego życia, np. pod wpływem wirusów. Nie powstają od słońca, ale pod jego wpływem mogą rosnąć lub złośliwiec i stać się punktem wyjścia dla raka skóry – czerniaka.

CZY TO CZERNIAK?
Każdego roku w Polsce wykrywa się 2 tys. zachorowań na tego typu nowotwór. Dermatolodzy uważają, że z ryzykiem choroby powinny się liczyć przede wszystkim te osoby, które w dzieciństwie lub w młodości miewały oparzenia słoneczne. Czerniak najczęściej rozwija się ze znamienia, ale może pojawić się również w każdym innym miejscu, np. pod paznokciem czy na stopie. Ma nieregularny kształt, a na jego powierzchni widać guzki. Gdy rośnie, wokół niego pojawia się sinoczerwona obwódka zapalna. Nie boli, ale swędzi.

SĄ NIE NIEGO SPOSOBY
Na początek dobra wiadomość: wcześnie wykryty czerniak jest całkowicie uleczalny. Zmianę nowotworową usuwa się chirurgicznie, a pobrane komórki poddaje badaniu histopatologicznemu. Od jego wyniku zależy dalsze postępowanie. Aby jednak w porę poddać się takiemu zabiegowi, trzeba regularnie oglądać skórę i wszelkie niepokojące zmiany konsultować z dermatologiem.
- Krok pierwszy, obejrzyj się. Stań nago przed lustrem i dokładnie (!) centymetr po centymetrze przyjrzyj się swojej skórze – także tej pod paznokciami, na stopach, pod biustem, pod pachami, na łokciach, w okolicach intymnych (wargi sromowe), na pośladkach itp. Zaniepokoić powinna się zmiana wielkości, wypukłości, kształtu czy barwy pieprzyka, a także pojawienie się nowych znamion na skórze.
- Krok drugi, idź do dermatologa. Do tego specjalisty nie potrzebujesz skierowania. Lekarz obejrzy podejrzane zmiany pod dermatoskopem (to połączenie lupy ze specjalną lampką, która pomaga uzyskać trójwymiarowy obraz) i oceni, które z nich powinny być usunięte.

BADANIE WAŻNE DLA CHORYCH
Czerniak to nie wyrok. Trzeba tylko jak najszybciej poddać się leczeniu, które coraz skuteczniej radzi sobie z tego typu zmianami. Ważne jest, aby m.in. pacjenci ze zdiagnozowanym czerniakiem mieli wykonane badanie – test COBAS, w czasie którego oznacza się tzw. mutację genu BRAF. Jeśli wynik ją potwierdzi, powinno się rozpocząć terapię specjalnym lekiem, który w 90 proc. przypadków powoduje zahamowanie wzrostu guza! Badanie takie można wykonać w Polsce w czterech ośrodkach: w Gdańsku, Krakowie, Poznaniu i Gliwicach.