Sto ułatwień obiecał przedsiębiorcom Mateusz Morawiecki, wicepremier i szef resortu rozwoju. Kolejne pomysły wychodzą na światło dzienne. Czy dzięki nim firmom łatwiej będzie prowadzić biznes? Przedstawiamy dziesięć istotnych zmian. Niektóre są jeszcze w planach.

1. OBNIŻENIE WIEKU EMERYTALNEGO
MINUS. 60 lat dla kobiet, 65 dla mężczyzn – PiS spełnił obietnicę wyborczą i przywrócił wiek emerytalny (od października 2017 r.). W obliczu kryzysu demograficznego wcześniejsze przechodzenie na emeryturę oznacza nie tylko niższe świadczenia i kolosalne koszty dla budżetu. Dla firm to zła wiadomość, bo pogłębią się ich problemy ze znalezieniem pracowników.

2. PODWYŻSZENIE PŁACY MINIMALNEJ
MINUS. Z 1 1850 do 2 000 zł brutto i 13 zł za godzinę – rząd podwyższył minimalną płacę i stawkę godzinową już od stycznia 2017 r. To oznacza wyższe koszty działalności. Zmiana dotknie zwłaszcza mikrofilmy, w których średnie wynagrodzenie nie przekraczają połowy płacy w dużych firmach. Przynajmniej część z nich przejdzie do szarej strefy. Poza tym podwyżek mogą też zażądać nieco lepiej zarabiający.

3. INTERPRETACJE PRAWA PODATKOWEGO
MINUS. Jeśli przedsiębiorca będzie się stosował do ugruntowanej wykładni lub praktyki, nie może ponieść konsekwencji w postaci dodatkowych kar – to kolejne, przyjęte już przez rząd, ułatwienie.

4. BLOKOWANIE ZWROTU VAT
MINUS. Prokuratura, policja, ABW i CBA w walce z oszustami podatkowymi będą miały możliwość blokowania zwrotu VAT przedsiębiorcy nawet na trzy miesiące – tak chce rząd.
Problem w tym, że tę możliwość można stosować także wobec uczciwej firmy. A zablokowanie zwrotu to dla wielu z nich wyrok nie będą w stanie spłacać zobowiązań. Jeśli przedsiębiorca będzie zabezpieczał sobie znacznie wyższą płynność finansową, to będzie miał mniej pieniędzy na inwestycję.

5. PAKIET WIERZYCIELSKI
PLUS. Rząd już przyjął zmiany w ustawie o biurach informacji gospodarczej, tzw. BIG-ach. Dziś firma może wpisać dłużnika do rejestru, jeśli od daty płatności minęło co najmniej 60 dni. Nowelizacja ustawy skraca czas oczekiwania o połowę. Kolejna nowość to utworzenie rejestru należności publiczno-prawnych. Dzisiaj działają cztery BIG-i. Żeby prześwietlić przedsiębiorcę, trzeba zajrzeć do każdego z nich. Po zmianach będzie to możliwe w jednym.

6. ULGI NA INNOWACJE
PLUS. Od początku 2016 r. firmy, które prowadzą prace badawczo-rozwojowe (B+R), mogą wliczać w koszty dodatkowo część poniesionych na te badania wydatków, np. wynagrodzenia pracowników (na etacie), którzy pracowali przy projektach B+R, koszty ekspertyz zlecanych na zewnątrz. W połowie roku rząd przyjął tzw. małą ustawę o innowacyjności, która od 2017 r. poszerza limity ulg na B+R. Limity dodatkowych odliczeń wzrosną z obecnych 30 proc. pensji i 20 proc. innych kosztów do 50 proc. pensji i 50 proc. innych kosztów.

7. SUKCESYJA W JEDNOOSOBOWYCH FIRMACH
PLUS. Gdy umiera właściciel jednoosobowej firmy, automatycznie umiera jego firma – ważność tracą wszystkie umowy z pracownikami i kontrahentami, przepadają koncesję i zezwolenia. To dlatego, że przejąć można tylko majątek zmarłego. Resort rozwoju proponuje, by spadkobiercy (lub sąd) mogli powierzyć jednej osobie sprawy przedsiębiorstwa do czasu zakończenia formalności spadkowych, a kontrakty, umowy o pracę, prawa i obowiązki podatkowe oraz decyzje administracyjne będą nadal obowiązywać.

8. NIEZAPŁACONA FAKTURA BEZ PODATKU
PLUS. Zatory płatnicze to zmora. Dzisiaj jak firma wystawa fakturę za wykonaną usługę – to dla niej przychód, a więc musi od niego zapłacić podatek. Nawet jeśli kontrahent za usługę nie zapłacił. Prawdopodobnie w przyszłym roku to się zmieni. Po upływie 120 dni od daty płatności niezapłaconą fakturę przedsiębiorca będzie mógł odjąć od przychodów.

9. PRZEDSIĘBIORCA DORZUCI DO EMERYTURY
MINUS. Rząd planuje zlikwidowanie otwartych funduszy emerytalnych, czyli drugiego filara systemu emerytalnego. Jednocześnie zachęca do dobrowolnego oszczędzania. Zgodnie ze wstępną propozycją pracownik będzie mógł odłożyć 2 proc. pensji, ale wtedy pracodawca – już obowiązkowo – będzie musiał dołożyć drugie 2 proc. To dla firm wyższe koszty.

10. ŁATWIEJ O FUNDUSZE UNIJNE
PLUS. Resort rozwoju chce ułatwić firmom dostęp do 82,5 mld euro pieniędzy unijnych z nowej perspektywy budżetowej. Poszczególne konkursy będą mogły być dzielone na rundy. Dzięki temu firmy, które nie zdążą złożyć wniosku w danym terminie, będą mogły to zrobić w kolejnej rundzie, a wnioski, które zawierają błędy formalne, nie będą automatycznie odrzucane. Część dokumentów – np. zaświadczenia ZUS – instytucja zgromadzi sama.