W liturgii Kościoła katolickiego wykonuje się je od Pasterki do święta Chrztu Pańskiego, wypadającego w pierwsza niedzielę po 6 stycznia. Jednakże w polskiej tradycji dopuszcza się śpiewanie ich aż do Święta Ofiarowania Pańskiego, czyli do 2 lutego. Brzmieniem kolędy możemy więc cieszyć się w naszych świątyniach przez sześć tygodni w roku.

Tradycja kolęd sięga XIII wieku, kiedy to grupy kolędników odwiedzały okoliczne wsie i gospodarstwa, prosząc o datki lub jedzenie, śpiewając przy tym religijne pieśni oraz składając gospodarzom życzenia. Jak mówi tradycja chrześcijańska, autorem pierwszej kolędy był św. Franciszek z Asyżu i była ona śpiewana w zorganizowanej przez niego szopce.

Najsłynniejsza i najpiękniejszą kolędą jest „Cicha noc”, którą przetłumaczono na ponad 300 języków i dialektów. Powstała w roku 1818 w małym austriackim miasteczku Oberndorf bei Salzburg w Alpach. Jej autorami byli miejscowy ksiądz Józef Mohr oraz jego organista Franz Xaver Gruber.

W wielu polskich domach praktykuje się wspólne, rodzinne śpiewanie kolęd, co sprzyja głębszemu przeżywaniu świąt.