1) Czy wykonując pracę w ramach umowy o dzieło jest obowiązek wypłaty minimalnej stawki godzinowej?
Nie. Przepisy zobowiązujące do wypłaty minimalnej stawki godzinowej stosuje się tylko do umów zleceń i umów o świadczenie usług. Minimalna stawka godzinowa oraz obowiązki ewidencyjne nie dotyczą innych typów umów, w tym np. umowy o dzieło.

2) Czy zwierając umowę zlecenie z przedsiębiorcą zatrudniającym pracowników jest obowiązek zagwarantowania mu minimalnej stawki godzinowej?
Nie. Przepisy ustawy o minimalnym wynagrodzeniu zobowiązuje m.in. do zapłaty minimalnej stawki godzinowej stosuje się do przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi, czyli zgodnie z ustawą do:
a) osoby fizycznej wykonującej działalność gospodarczą zarejestrowaną w Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie nie będącym państwem członkowskim Unii Europejskiego Obszaru Gospodarczego, niezatrudniającej pracowników lub zawierającej umów do zleceniobiorców (tzw. samo zatrudniony)
albo
b) osoby fizycznej niewykonującej działalności gospodarczej.
Osoba, której zlecamy wykonanie prac, a która zatrudnia pracowników, nie podlega pod obowiązek zapewnienia jej minimalnej stawki godzinowej.

3) Czy ustawa o minimalnym wynagrodzeniu przewiduje wyjątki od obowiązku ewidencjonowania lub potwierdzenia liczby godzin?
Tak. W art. 3d ustawy o minimalnym wynagrodzeniu wskazano przypadki, z którymi nie wiążą się obowiązki ewidencyjne ani potwierdzania czasu pracy. Dotyczą one:
1) umów zleceń lub świadczenie usług, jeżeli o miejscu i czasie wykonania zlecenia lub świadczenie usług decyduje przyjmujący zlecenie lub świadczy usługi i przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne;
2) umów dotyczących usług opiekuńczych i bytowych realizowanych poprzez prowadzenie rodzinnego domu pomocy na podstawie art. 52 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930);
3) umów:
a) o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej,
b) o utworzeniu rodziny zastępczej zawodowej lub rodzinnego domu dziecka,
c) w przedmiocie prowadzenia rodzinnego domu dziecka,
d) w przedmiocie pełnienia funkcji rodziny pomocowej,
e) w przedmiocie pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego,
f) w przedmiocie pełnienia funkcji wychowawcy wyznaczonego do pomocy w kierowaniu placówką opiekuńczo-wychowawczą typu rodzinnego, w przypadku gdy w tej placówce nie ma zatrudnionego dyrektora
- jeżeli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 doba;
4) umów dotyczących usług polegających na sprawowaniu opieki nad grupą osób lub osobami podczas wypoczynków lub wycieczek – jeżeli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 doba;
5) umów dotyczących usług opieki domowej nad osobą niepełnosprawną, przewlekle chorą lub w podeszłym wieku, gdy w związku z ich wykonywaniem osoba świadcząca usługi zamieszkuje wspólnie z podopiecznym w jego mieszkaniu lub domu, a ze względu na charakter sprawowanej opieki usług są świadczone jednej osobie lub wspólnie zamieszkującej rodzinie nieprzerwanie przez okres dłuższy niż jedna doba, z wyjątkiem przypadku świadczenia usług we wszelkich placówkach świadczących całodobowe usługi dla osób niepełnosprawnych, przewlekle chorych lub w podeszłym wieku.

4) Co należy rozumieć pod pojęciem wynagrodzenie prowizyjne?
Przez wynagrodzenie prowizyjne należy rozumieć wynagrodzenie uzależnione od wyników:
1) uzyskanych przez przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi w ramach wykonania zlecenie lub świadczenia usług lub
2) działalność przedsiębiorcy albo innej jednostki organizacyjnej, na rzecz których jest wykonywane zlecenie lub są świadczone usługi – takich jak liczba zawartych umówi, wartość zawartych umów, sprzedaż, obrót, pozyskane zlecenia, wykonane usługi lub uzyskane należności.

5) Czy jeżeli o kolejności wykonywania zlecenia w kilku lokalizacjach decyduje przyjmujący zlecenie można zwolnić się z obowiązku wypłaty minimalnej stawki godzinowej?
Nie. Warunkiem koniecznym, aby zwolnić się z obowiązku wypłaty minimalnej stawki godzinowej jest spełnienie łącznie trzech przesłanek, tj. faktycznego decydowania przez zleceniobiorcę o miejscu i czasie wykonywania umowy oraz wypłacania wyłącznie wynagrodzenia prowizyjnego.
Jeżeli strony ustalają więc kilka miejsc, w których wykonywane będzie zlecenie, a zleceniobiorca będzie podejmował tylko decyzje o kolejności i czasie realizacji zlecenia, wówczas po stronie przedsiębiorcy (zleceniodawcy) jest obowiązek związany m.in. z wypłatą minimalnej stawki godzinowej.

Luiza KOTOWSKA
Starszy specjalista