Okręgowy Inspektorat Pracy w Poznaniu oddział w Ostrowie Wielkopolskim prowadzi bezpłatne poradnictwo oraz popularyzuje prawo pracy. Prezentujemy zagadnienia związane z rozliczaniem czasu pracy pracowników.

Rozliczanie czasu pracy w podstawowym systemie czasu pracy dla pracownika zatrudnionego na ½ etatu – przykład.
Pracownik pracuje w systemie podstawowym czasu pracy, po 4 godziny dziennie w godzinach od 8:00 do 12:00, w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym. Strony ustaliły w umowie o pracę dopuszczalną liczbę godzin, ponad określony w umowie wymiaru czasu pracy (1/2 etatu), na ¾ etatu, którego przekroczenie w skali miesiąca uprawnia pracownika, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku za nadgodziny.
Pracownik wykonuje swoją pracę od poniedziałku do piątku, a dniem wolnym od pracy z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy jest dla niego sobota. Wymiar czasu pracy ustalony zgodnie z art. 130 Kodeksu pracy na czerwiec dla ½ etatu wynosi 84 godziny.

Pracodawca zaplanował pracownikowi następujący grafik w czerwcu 2017 roku:

Z powyższego harmonogramu wynika, iż pracownik w czerwcu 2017 roku ma do przepracowania 84 godziny (wymiar czasu pracy na czerwiec 2017 r.). Tymczasem sumując godziny przepracowane przez pracownika, okazuje się, iż przepracował on w sumie 99 godzin. Pracownik przyszedł do pracy w dzień wolny 10.06 2017 r. (sobota), za który pracodawca w porozumieniu z pracownikiem udzielił dnia wolnego w dniu 12.06.2017 r. Udzielenie dnia wolnego za pracę w dzień wolny z tytuły przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy zrekompensowało pracę w dzień wolny od pracy – art. 1513 Kodeksu pracy.

Ustalenie dodatków za godziny nadliczbowe wygląda następująco:
1. Ustalenie godzin do przepracowania – w czerwcu jest ich 84.
2. Ustalenie ilości godzin faktycznych przepracowanych – w sumie godzin przepracował – 99 godzin.
3. Ustalenie godzin nadliczbowych – czyli godzin przepracowanych od zakończenia zaplanowanej pracy (w tym przypadku pomiędzy godzinami 12:00 a 16:00).
4. Ustalenie dodatków tzw. pewnych, w tym 50% z tytułu przekroczenia normy dobowej – 1 godziny.

Ustalenie przekroczenia normy dobowej wygląda następująco:
- 20 czerwca pracownik pracował 9 godzin, przekroczył normę dobową o 1 godzine.

Ustalenia godzin ponadwymiarowych:
- 2 czerwca pracownik przepracował od 12:00 do 16:00 – 4 godziny.
- 6 czerwca pracownik przepracował od 12:00 do 14:00 – 2 godziny,
- 7 czerwca pracownik przepracował od 12:00 do 15:00 – 3 godziny,
- 20 czerwca pracownik przepracował od 12:00 do 16:00 – 4 godziny; praca powyżej 8 godzin, tj.16:00 do 17:00 stanowi pracę w godzinach nadliczbowych z tytułu przekroczenia normy dobowej czasu pracy,
- 23 czerwca pracownik przepracował od 12:00 do 13:00 – 1 godzinę.

Sumując godziny, pracownik przepracował 14 godzin ponad wymiar czasu pracy.

Zatem obliczenia wyglądają następująco:
99 godz. – 84 (wymiar czasu pracy) = 15 godzin – 1 godzina z tytułu przekroczenia normy dobowej) = 14 godzin ponad wymiar czasu pracy.

Pracownikowi pracodawca winien zapłacić za 99 godzin zgodnie ze stawką ustaloną w umowie o pracę oraz dodatek do wynagrodzenia w wysokości 50% za 1 godzinę pracy z tytułu przekroczenia normy dobowej czasu pracy (w tym 14 godzin ponadwymiarowych i 1 godzina nadliczbowa).

Agnieszka MAMOT
Młodszy inspektor pracy

Młody mieszkaniec Świętochłowic (woj. śląskie) nie widział perspektyw w rodzinnej miejscowości, a ponieważ nie chciał spędzić życia na ulicy, postanowił poszukać pracy za granicą. Szkopuł w tym, że nie miał pieniędzy na bilet. Co tu zrobić, żeby szybko zorganizować potrzebną gotówkę?