Irydologia swoimi tradycjami sięga kilku tysięcy lat, kojarzymy ją głównie ze starożytnym Egiptem i Dalekim Wschodem. Pierwsze wzmianki o diagnozowaniu stanu zdrowia z tęczówki pochodzą sprzed ponad 3 00 lat ze starożytnych Chin. Początkowo metoda ta była używana do oceny stanu zdrowia bydła, później wykorzystywano ją w Indiach, Egipcie i Grecji do badania ludzi. Największym uznaniem irydologia cieszyła się w Europie w XIX wieku (za jej ponowne narodziny uznaje się rok 1861). Twórcami współczesnej irydologii są węgierski lekarz I. Peczely oraz szwedzki duchowny N. Lijequist, którzy stworzyli podstawowe mapy irydologiczne.

Metoda ta szczególnie dobrze sprawdza się przy diagnozowaniu chorób przewlekłych, a także schorzeń w zalążku i trudnych do zdefiniowania przy pomocy konwencjonalnej medycy. Irydologia oparta jest za tezie, że tęczówka, połączona nerwami z innymi częściami ciała, natychmiast reaguje na wszelkie zmiany chorobowe w organizmie. Impulsy płynące z chorych organów do ściśle określonych miejsc na powierzchni tęczówki (tzw. sektorów projekcyjnych) pozostawiają zmiany pozwalająca odkryć obraz choroby.

W zdrowym organizmie tęczówki jest gładka, bez zniekszatłceń. Gdy zaczyna dziać się coś złego, pojawiają się tzw. objawy tęczówkowe, czyli np. rozjaśnienia, przebarwienia, zagłębienia powierzchni. Plamka, kropka czy linia w określonym miejscu to informacja, że odpowiadająca mu część ciała choruje. Tęczówka pokazuje także objawy zaburzeń ogólnoustrojowych, np. miażdżycy, zatruć, niedoborów żywieniowych czy przeciążenia układu nerwowego. W diagnostyce uwzględnia się kolor tęczówki, jej strukturę, wielkość, kształty i umiejscowienie źrenicy, a także wygląd spojówki i rogówki oka. Irydolog ma szansę nie tylko na postawienie diagnozy, ale również na określenie przyczyn choroby.

Współcześnie badania irydologiczne polega na obserwacji tęczówki lampą szczelinową, która rozjaśnia ją i kilkadziesiąt razy powiększa jej obraz. Trwa do kilkunastu minut. Kładziemy podbródek na specjalnym oparciu, a irydolog wypatruje to, co najważniejsze. Jego asystentka zauważone zmiany zapisuje na specjalnej karcie. Wynik badania uzupełnia o zioła i minerały, które powinniśmy spożywać, aby pozbyć się dolegliwości. Wrażenie jest niezwykłe. Irydolog pyta tylko o przebyte operacje, a my zachodzimy w głowę, w jaki sposób odkrył największe tajemnice, które stały się przyczyną naszego kiepskiego stanu zdrowia.